POLITYKA OCHRONY DZIECI TOWARZYSTWA PRZYJACIÓŁ DZIECI LUBUSKIEGO ODDZIAŁU REGIONALNEGO
1. WSTĘP
Zgodnie z podstawowym celem działania Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, jaki jest dobro dziecka rozumianego jako osoby poniżej 18 roku życia (małoletniego), pracownicy i współpracownicy TPD podejmują działania mające na celu między innymi wzmacnianie bezpieczeństwa dzieci, ochrony przed przemocą – na zasadzie działań zaradczych, profilaktyki oraz edukacji a także ochrony ich praw. Dobro dziecka jest podstawową wartością w działaniach TPD, zaś interes dziecka wytycza kierunki i sposoby działania Towarzystwa.
Zgodnie ze statutem – podstawowe cele działania TPD to pomoc dzieciom i ich rodzinom, szczególna troska o prawa, jakość warunków życia, wychowania i edukacji dziecka jego wszechstronnego rozwodu, zdrowia, bezpieczeństwa, podmiotowości, godności oraz równych szans życiowych.
TPD prowadzi działania zarówno z dziećmi jak i z ich rodzicami i opiekunami.
Polityka Ochrony Dzieci Towarzystwa Przyjaciół Dzieci oparta jest na polskim prawie powszechnie obowiązującym, Konwencji o Prawach Dziecka, Międzynarodowej Karcie Praw Człowieka oraz dobrych praktykach polskich i zagranicznych.
2. RYS HISTORYCZNY TOWARZYSTWA PRZYJACIÓŁ DZIECI
TPD należy do najstarszych organizacji społecznych w Polsce. Powstało w 1919 r. z inspiracji S. Sempołowskiej, znanej działaczki społecznej, pedagoga, publicystki i pisarki, która zaproponowała, aby PPS do programu swej działalności włączyła walkę o lepszy los dla dzieci robotniczych.
Początkowo Towarzystwo działało jako Robotniczy Wydział Wychowania Dziecka i Opieki nad Nim przy Centralnym Komitecie Wykonawczym PPS, a od 1926 r. jako Robotnicze Towarzystwo Przyjaciół Dzieci (RTPD). Przewodniczącym naczelnych władz Towarzystwa w okresie międzywojennym – od powstania organizacji, do wybuchu drugiej wojny światowej – był Tomasz Arciszewski (działacz niepodległościowy, czołowy polityk PPS, poseł, premier rządu londyńskiego RP). On też był głównym organizatorem RTPD. W 1949 r. doszło do zjednoczenia RTPD z Chłopskim Towarzystwem Przyjaciół Dzieci (ChTPD), które zaczęło swą działalność w 1946 r. Jego przewodniczącym był popularny działacz ludowy Teodor Kaczyński. Od momentu zjednoczenia obu organizacji, Towarzystwo przybrało współczesną nazwę: Towarzystwo Przyjaciół Dzieci TPD).
W okresie narodzin Towarzystwa w krajobraz ówczesnej Polski wpisały się dzieci robotnicze wymagające ratunku i pomocy, dzieci powracające z zesłania, osierocone (m. in. po poległych uczestnikach walk o niepodległość), głodne, żebrzące, zagubione, bezdomne, nieślubne, pracujące w nieludzkich warunkach, pozbawione nauki szkolnej lub mające w niej niepowodzenia, opóźnione w rozwoju, sprawiające trudności wychowawcze, wykolejone, chore i kalekie; dzieci, którym groziło wszelkiego rodzaju cierpienie i ból, a nawet przedwczesna śmierć.\
Towarzystwo powstało dla ratowania tych dzieci i niesienia im pomocy. Według pierwszego statutu, RTPD była to: organizacja rodziców i wychowawców dla ułatwienia, popierania i społecznego organizowania wychowania dzieci robotniczych, zgodnie z zasadami pedagogiki naukowej, opartej na psychologii dziecka, zapewniającego dzieciom robotniczym możność swobodnego rozwoju fizycznego, umysłowego i moralnego. O podstawowych założeniach ideowych RTPD T. Arciszewski napisał: Pracując wśród dzieci robotniczych, dążymy do wychowania ich na świadomych, twórczych członków przyszłego społeczeństwa, urabiamy w nich poczucie solidarności robotniczej, poszanowanie pracy, umiłowanie wolności i gotowości do poświęcenia swych sił dla dobra kraju i klasy robotniczej.
Towarzystwo zakładało równocześnie, że cała działalność merytoryczna organizacji ma się opierać na podstawach naukowych, a wychowanie dzieci ma mieć świecki charakter. Dzieci miały być wychowywane na ludzi wrażliwych na krzywdę i niesprawiedliwość społeczną, uspołecznionych, tolerancyjnych, odważnych, zawsze gotowych stanąć w obronie słabszego i udzielenia mu pomocy, zaradnych, gospodarnych i pracowitych oraz miłujących swą ojczyznę.
3. CEL POLITYKI OCHRONY DZIECI
Polityka Ochrony Dzieci Towarzystwa Przyjaciół Dzieci została stworzona w celu wyznaczenia standardów i zasad, które mają na celu:
Każda osoba współpracująca z TPD bez względu na tytuł takiej współpracy jest zaznajomiona z niniejszą Polityką i ma prawny oraz moralny obowiązek stosowania zawartych w niej zasad.
- Przemoc fizyczna wobec dziecka to przemoc, w wyniku której dziecko doznaje faktycznej fizycznej krzywdy lub jest nią potencjalnie zagrożone. Krzywda ta następuje w wyniku działania bądź zaniechania działania ze strony rodzica lub innej osoby odpowiedzialnej za dziecko, lub ze strony osoby, której dziecko ufa, bądź która ma nad nim władzę. Przemoc fizyczna wobec dziecka może być czynnością powtarzalną lub jednorazową. Jest nią w szczególności celowe uszkodzenie ciała, zadawanie bólu lub groźba uszkodzenia ciała. Skutkiem przemocy fizycznej mogą być (lecz nie muszą) złamania, siniaki, rany cięte, poparzenia, obrażenia wewnętrzne.
- Przemoc psychiczna wobec dziecka to przewlekła, niefizyczna, szkodliwa interakcja pomiędzy dzieckiem a opiekunem, obejmująca zarówno działania, jak i zaniechania. Zaliczamy do niej m.in.: niedostępność emocjonalną, zaniedbywanie emocjonalne, relację z dzieckiem opartą na wrogości, obwinianiu, oczernianiu, odrzucaniu, nieodpowiednie rozwojowo lub niekonsekwentne interakcje z dzieckiem, niedostrzeganie lub nieuznawanie indywidualności dziecka i granic psychicznych pomiędzy rodzicem a dzieckiem.
- Wykorzystywanie seksualne dziecka to włączanie dziecka w aktywność seksualną, której nie jest ono w stanie w pełni zrozumieć i udzielić na nią świadomej zgody i/lub na którą nie jest dojrzałe rozwojowo i nie może zgodzić się w ważny prawnie sposób i/lub która jest niezgodna z normami prawnymi lub obyczajowymi danego społeczeństwa. Z wykorzystaniem seksualnym mamy do czynienia, gdy taka aktywność wystąpi między dzieckiem a dorosłym lub dzieckiem a innym dzieckiem, jeśli te osoby ze względu na wiek bądź stopień rozwoju pozostają w relacji opieki, zależności, władzy.
- Zaniedbywanie dziecka to chroniczne lub incydentalne niezaspokajanie jego podstawowych potrzeb fizycznych i psychicznych i/lub nierespektowanie jego podstawowych praw, powodujące zaburzenia jego zdrowia i/lub trudności w rozwoju. Do zaniedbywania dochodzi w relacji dziecka z osobą, która jest zobowiązana do opieki, wychowania, troski i ochrony dziecka.
b) Dzieckiem jest każda osoba do ukończenia 18. roku życia.
c) Interwencją prawną jest zawiadomienie policji, prokuratury lub sądu o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę dziecka lub zawiadomienie właściwego sądu rejonowego, wydziału rodzinnego i nieletnich o zagrożeniu dobra dziecka.
d) Interwencja kryzysowa to kompleks specjalistycznych działań, głównie o charakterze psychologicznym, powiązanych z innymi, np. socjalnymi, prawnymi, medycznymi, na rzecz osób oraz rodzin znajdujących się w sytuacji grożącej kryzysem, kryzysie lub przewlekłych stanach kryzysowych. Interwencja kryzysowa ma na celu zapobieżenie utracie lub przywrócenie utraconej równowagi w wymiarze psychicznym i społecznym, zdolności do działania oraz autonomii osób i rodzin
5. ZASADY UDZIELANIA POMOCY
1. TPD świadczy na wniosek Klienta pomoc pedagogiczną, psychologiczną, prawną oraz psychiatryczną. Pomoc ta ma formę bezpośredniej pomocy indywidualnej i grupowej (m.in. konsultacje, interwencja kryzysowa, terapia, diagnoza, warsztaty, grupy wsparcia), jak i pomocy pośredniej (telefoniczna, online). Pomoc ta udzielana jest w ramach celów statutowych TPD i ma charakter - co do zasady - pomocy nieodpłatnej.
2. Pomoc bezpośrednia świadczona jest w placówkach Stowarzyszenia oraz w wyjątkowych przypadkach w domach klientów, a także w miejscu zdarzeń kryzysowych.
3. Z pomocy TPD mogą skorzystać wszystkie dzieci, w szczególności jednak pomoc jest kierowania do dzieci znajdujących się w kryzysie, zagrożonych krzywdą, które wymagają wsparcia, bez względu na płeć, narodowość, kolor skóry, wyznanie, poziom sprawności i inne cechy. Na udzielenie dziecku pomocy bezpośredniej opiekun dziecka musi wyrazić zgodę. W przypadku braku zgody rodzica taką zgodę może wyrazić Sąd Rodzinny.
4. Współpraca TPD klientami, opierają się na poszanowaniu godności dziecka, jego podmiotowości i praw, ze szczególnym uwzględnieniem prawa do ochrony przed
2. TPD przestrzega przepisów dotyczących ochrony danych osobowych, w tym danych wrażliwych, m.in. poprzez:
a) odbieranie pisemnej zgody klientów na przetwarzanie danych osobowych;
b) wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za bezpieczeństwo danych;
c) szkolenia pracowników w zakresie bezpieczeństwa danych osobowych;
d) zabezpieczenie dokumentacji zawierającej dane osobowe zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej;
e) określenie jasnych zasad ujawniania zawartych w dokumentacji informacji instytucjom trzecim (sądom, prokuraturze, zespołom interdyscyplinarnym).
3. Z wyłączeniem obowiązków przepisanych prawem TPD nie udostępnia na zewnątrz informacji o klientach ani nie wykorzystuje wizerunku klientów w materiałach promocyjno-informacyjnych ani edukacyjnych bez pisemnej zgody klientów, a w przypadku dzieci - bez dodatkowej zgody ich opiekunów.
9. ZASADY BEZPIECZNYCH RELACJI
1. Każdy kontakt pracownika TPD z klientem będzie odbywał się z zachowaniem następujących wytycznych:
a) W TPD nikt nie jest dyskryminowany za względu na pochodzenie, wygląd, przekonania etc;
b) Pracownicy TPD odnoszą się z szacunkiem do ewentualnej inności dziecka, jego innych przekonań, innych doświadczeń, innej perspektywy czy percepcji rzeczywistości wynikającej z bycia dzieckiem oraz indywidualnych predyspozycji dziecka;
c) W TPD każdy jest wysłuchany z szacunkiem, uwagą i konieczną powagą. Nikt nie jest oceniany, wyśmiewany, ani poniżany;
d) W TPD używamy języka neutralnego, pozbawionego mowy nienawiści, zrozumiałego dla dziecka;
e) Jesteśmy otwarci na sugestie, rady, wspieramy się wzajemnie w zakresie jak najefektywniejszej realizacji celów TPD..
2. Niedopuszczalne są następujące zachowania pracowników i współpracowników TPD wobec klientów, a w szczególności dzieci:
a) wszelkie zachowania mogące wywoływać zawstydzenie, upokarzające, deprecjonujące lub poniżają, lub mają bezpośrednio lub pośrednio znamiona innych form przemocy psychicznej, fizycznej lub wykorzystywania seksualnego;
b) niestosowny kontakt fizyczny z dzieckiem, naruszający godność i prywatność dziecka oraz jego intymność; dopuszczalny kontakt fizyczny powinien być w naturalny sposób związany z zabawą, pomocą dziecku w czynnościach higienicznych, koniecznością zapewnienia dziecku bezpieczeństwa, potrzebą uspokojenia dziecka i tylko w takim celu stosowany;
c) podawanie dziecku alkoholu, leków, wszelkich środków psychoaktywnych;
10. ZAPOBIEGANIE
W celu zapobiegania krzywdzeniu dzieci, TPD prowadzi szereg działań edukacyjnych skierowanych do rodziców/opiekunów dzieci, profesjonalistów pracujących z dziećmi (nauczycieli, wychowawców, opiekunów) oraz samych dzieci.
Działania te TPD opiera na długoletnim doświadczeniu, wskazaniach profesjonalistów – psychologów, pedagogów, psychiatrów, wynikach dostępnych, najświeższych badań, dobrych praktykach innych organizacji, sprawdzonych modelach popartych doświadczeniem i wynikami ewaluacji. TPD bezustannie szkoli swoich pracowników i współpracowników a także śledzi najnowsze wytyczne organów polskich i światowych zajmujących się ochroną dzieci.
Każdy nowy pracownik zapoznaje się z zapisami Polityki Ochrony Dzieci, zobowiązuje się do jej bezwzględnego przestrzegania, składa oświadczenie o niekaralności oraz przechodzi szkolenie z przestrzegania praw dziecka i ochrony danych osobowych.
11. NOWI PRACOWNICY
TPD dokłada wszelkich starań, by zatrudniać pracowników i współpracowników o najwyższych standardach moralnych i kompetencjach merytorycznych, posiadających odpowiednie kwalifikacje i kompetencje, którzy podzielają wartości wynikające z Konwencji o Prawach Dziecka, w szczególności prawo dziecka do ochrony przed krzywdzeniem.
Przed przystąpieniem do pracy wybrany kandydat, oprócz innych wymaganych przepisami prawa dokumentów, składa oświadczenie dotyczące niekaralności za przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności oraz przestępstwa na szkodę małoletniego, oraz o toczących się względem niego postępowaniach karnych. TPD sprawdza potencjalnego kandydata w rejestrze przestępców na tle seksualnym.
TPD zatrudnia wyłącznie osoby niekarane za przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności oraz na szkodę małoletnich, nieznajdujące się w rejestrze przestępców na tle seksualnym, o nieposzlakowanej opinii, charakteryzujące się odpowiednim poziomem wrażliwości emocjonalnej i empatii, gotowe do podejmowania działań zgodnych z celami działania TPD.
12. ROZPOZNAWANIE OZNAK POTENCJALNEGO KRZYWDZENIA DZIECKA
Pracownicy i współpracownicy TPD mają obowiązek rozważenia zasadności podjęcia interwencji w każdym przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka, w szczególności w przypadku zaobserwowania następujących zjawisk:
1. siniaki na ciele dziecka (szczególnie na plecach, ramionach i udach) czasem na różnym etapie gojenia,
2. duże otarcia naskórka
3. ślady na skórze przypominające blizny po ospie, będące śladami po parzeniu dziecka papierosem
4. naderwane małżowiny uszne, pozbawione włosów miejsca na głowie, złamana przegroda nosowa, złamania palców dłoni, wszelkie wielokrotne złamania kości, wylewy krwawe do gałek ocznych
5. odparzenia na skórze wynikające z zaniedbań higienicznych, niezaopatrzone rany, ślady ugryzień przez człowieka, ślady duszenia, krępowania
6. częste bóle brzucha, głowy, omdlenia, duszności, egzemy, biegunki o nieustalonej medycznie przyczynie.
7. bóle wędrujące, podobne w opisie do bólów fantomowych, mające charakter falowy i zmieniające umiejscowienie.
8. agresywne (autoagresywne) lub destrukcyjne zachowanie.
9. zachowanie pasywne, wycofane lub pozbawione emocji
10. strach przed powrotem do domu lub strach przed rodzicami.
11. objawy chorób przenoszonych drogą płciową;
12. uraz okolicy narządów płciowych;
13. trudność i/ lub ból podczas siedzenia lub chodzenia;
14. dwuznaczne seksualnie, nieodpowiednie do wieku lub rozwiązłe zachowanie lub ich werbalizacja, nadmierne, niewspółmierne do wieku zainteresowanie sferą seksualną człowieka;
15. wyrażanie nieodpowiedniej dla wieku wiedzy na temat stosunków seksualnych;
16. przemoc seksualna wobec innych dzieci
17. oczywiste niedożywienie, apatia lub zmęczenie;
18.kradzież lub żebranie o jedzenie;
19.brak higieny osobistej lub niewłaściwa higiena osobista, przykry zapach, podarte i/ lub brudne ubrania;
20. brak należytej opieki lekarskiej, w tym np. opieki dentystycznej lub innej pomocy medycznej;
21. częsta nieobecność lub spóźnianie się na umówione spotkania/zajęcia;
13. ZASADY PODEJMOWANIA INTERWENCJI
1. Każda informacja dotycząca uzasadnionego krzywdzenia dziecka albo zagrożenia takim krzywdzeniem traktowana jest poważnie i wyjaśniana, bez względu na to czy pochodzi od dziecka/opiekuna/profesjonalisty oraz czy dotyczy podejrzenia krzywdzenia ze strony innego dziecka, opiekuna dziecka, profesjonalisty czy też pracownika bądź współpracownika TPD w wyniku obserwacji własnych.
2. W przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa lub zagrożenia dobra dziecka pracownicy TPD podejmują niezwłocznie interwencję prawną. Decyzję o interwencji podejmuje zespół w składzie: pracownik, który pozyskał informację oraz kierownik placówki, która udzieliła pomocy klientowi albo w zakresie działania której doszło do pozyskania informacji o zagrożeniu dobra dziecka. Decyzję o podjęciu interwencji polegającą na przesłaniu zawiadomienia do prokuratury zatwierdza Prezes Zarządu TPD Andrzej Stefanowski. O pozostałych interwencjach Zarząd jest informowany. Równolegle do podejmowania niezbędnych działań prawnych pracownicy TPD oferują w miarę możliwości pomoc i wsparcie dziecku oraz jego niekrzywdzącym opiekunom.
3. W przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa lub zagrożenia dobra dziecka ze strony pracownika lub współpracownika TPD osoba, która otrzymała taką informację przekazuje ją bezpośrednio do Pani Jolanty Danielak
4. W przypadku bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia dziecka, pracownik, który pozyskał taką informację, niezwłocznie podejmuje interwencję poprzez natychmiastowe powiadomienie telefoniczne oraz przesłanie faksem zawiadomienia o bezpośrednim zagrożeniu bądź naruszeniu życia i zdrowia dziecka do odpowiedniej jednostki policji a także jeśli jest taka potrzeba wzywa odpowiednie ratownicze służby medyczne.
5. Jeśli zagrożenie nie pochodzi od rodzica/opiekuna dziecka pracownik TPD w miarę możliwości informuje rodzica/opiekuna dziecka o zaistniałym zagrożeniu.
6. Wszystkie czynności związane z interwencją są dokumentowane na piśmie.
7. Jeśli pomimo działań pomocowych klient dozna poważnego uszczerbku na zdrowiu lub poniesie śmierć, prowadzi się analizę udzielonej pomocy. W takiej sytuacji Zarząd TPD organizuje specjalistyczny zespół złożony z pracowników lub współpracowników TPD w celu zbadania zachowania wszelkich niezbędnych zasad i reguł postępowania. Z ustaleń zespołu sporządza się pisemny raport dostępny dla osób pokrzywdzonych oraz stosownych organów wymiaru sprawiedliwości.
14. WEJŚCIE W ŻYCIE POLITYKI
1.Polityka Ochrony Dzieci TPD wchodzi w życie w chwili opublikowania jej pełnej wersji przez Zarząd w sposób dostępny dla wszystkich pracowników/współpracowników TPD .
2. Zarząd TPD wyznacza w osobie sekretarza prezydium TPD Pani Liliana Witczuk - Kamieniarz koordynatora odpowiedzialnego za wdrożenia i przestrzegania zapisów Polityki Ochrony Dzieci, w tym za:
• koordynację, we współpracy z Administratorem Bezpieczeństwa Informacji, szkoleń wstępnych oraz przypominających dla pracowników;
• przeprowadzenie raz na 12 miesięcy ankiety sprawdzającej działanie i adekwatność zapisów Polityki Ochrony Dzieci oraz poziom ich znajomości wśród pracowników i współpracowników TPD;
• prowadzenie okresowych konsultacji z pracownikami i współpracownikami TPD.
• weryfikację kandydatów na pracowników lub współpracowników TPD przez pryzmat niniejszej Polityki.
• ochronę danych osobowych klientów.
Instrukcja zatrudniania pracowników mających kontakt z dziećmi obowiązująca w
Towarzystwie Przyjaciół Dzieci w Zielonej Górze
Towarzystwo Przyjaciół Dzieci (TPD) w województwie lubuskim wzięło początek z działalności Robotniczego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci (RTPD), które w 1946 roku zakładało pierwsze szkoły, przedszkola i placówki kulturalne. Do najaktywniejszych wówczas Zarządów Powiatowych RTPD należały : w Zielonej Górze, Gorzowie Wielkopolskim, Żarach i Głogowie.
Działalność TPD została prawnie usankcjonowana statusem dopiero po połączeniu Robotniczego i Chłopskiego TPD w 1949 roku. Okres działalności stowarzyszenia od zjednoczenia do 1956 roku uznawany jest za trudny, ponieważ nie było wtedy warunków sprzyjających pracy organizacji społecznych. Dopiero przemiany, które dokonały się w 1956 roku, stworzyły klimat sprzyjający działalności społecznej. W latach 60. XX wieku zaczęły powstawać koła pomocy dzieciom niepełnosprawnym i przewlekle chorym w naszym regionie. W ramach zapobiegania sieroctwu utworzono Wojewódzki Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy, później przejęty prze Kuratorium Oświaty.
W 1994 roku TPD uruchomiło w Zielonej Górze Centrum Porad Dziecka i Rodziny, które działa do dzisiaj.
W 2002 roku TPD uzyskało status organizacji pożytku publicznego, co wiązało się między innymi z możliwością pozyskiwania odpisu z 1% podatku.
HISTORIA
Towarzystwo Przyjaciół Dzieci jest ogólnopolską organizacją pożytku publicznego zajmującą się wszechstronną opieką nad dziećmi potrzebującymi pomocy.
Zakres naszej działalności obejmuje :
- prowadzenie świetlic środowiskowych z dożywianiem
- organizację wypoczynku dzieci i młodzieży oraz turnusów rehabilitacyjnych
- konsultacje w Centrum Porad Dziecka i Rodziny: logopedy, pedagoga, psychologa i prawnika
- organizację konkursów plastycznych, poetyckich i ekologicznych
- organizowanie festynów integracyjnych oraz imprez z okazji Dnia Dziecka i św. Mikołaja
- wyposażanie dzieci w przybory szkolne.
Towarzystwo Przyjaciół Dzieci
Regionu Lubuskiego
w Zielonej Górze